Στο κεφάλαιο αυτό η συγγραφέας παρακολουθεί την εξέλιξη του ΚΚΕ από τη Βάρκιζα μέχρι και την ήττα του ΔΣΕ το καλοκαίρι του 1949. Εξετάζονται οι ιδεολογικές μετατοπίσεις, η οργανωτική δομή και η στρατηγική του ΚΚΕ κατά την κρίσιμη περίοδο της εμφύλιας σύγκρουσης. Επίσης, παρακολουθείται η οργάνωση του ΚΚΕ σε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας και αναλύονται τα γεγονότα και το πολιτικό κλίμα που οδήγησαν στην εμφύλια σύγκρουση. Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο οι εξελίξεις στο εσωτερικό του ΚΚΕ τοποθετούνται σε ένα διεθνές πλαίσιο. Εξετάζονται ως αποτέλεσμα των εξελίξεων τόσο στο εσωτερικό του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος όσο και της πολιτικής των Δυτικών χωρών. Η πολιτικές και στρατηγικές επιλογές του ΚΚΕ αναλύονται ως απότοκος της διεθνούς πόλωσης που άρχισε να δημιουργείται σταδιακά μετά τη λήξη του Β΄ ΠΠ.